GÜMRÜK İŞLEMLERİ
Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi: Türkiye Cumhuriyeti topraklarını, karasularını, iç sularını ve hava sahasını kapsayan bölgedir.
Serbest dolaşımda bulunan eşya: Yabancı ülkelerden Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşya ile Türk menşeli sayılan eşyalardır.
Gümrük vergileri: Eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümüdür.
Gümrük beyanı: Belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde eşyanın bir gümrük rejimine tabi tutulması talebinde bulunulmasıdır.
Taşıtların Türkiye Gümrük Bölgesine Giriş ve Çıkışı
Türkiye Gümrük Bölgesine giriş ve çıkış gümrük kapılarından yapılır. Türkiye Gümrük Bölgesinin giriş noktalarındaki gümrük kapıları ile içeride bulunan gümrük kapıları arasında belirli yolların takip edilmesi zorunludur. Genel hizmete açık demiryolları gümrük yolu sayılır.
Özet Beyan: Gümrüğe sunulan eşya için, eşyanın gümrüğe sunulmasını takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine bir özet beyan verilir.
Taşıyıcı veya temsilcisi tarafından özet beyan yerine orijinal manifesto, konşimento, CMR, CIM, CIV, TIR Karnesi veya Serbest Bölge İşlem Formu gibi belgelerden birinin ibraz edilmesi halinde bu belge de özet beyan olarak kabul edilir.
Gümrük idaresine özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari ya da resmi belge verilmeksizin taşıtlardan eşya boşaltılamaz.
Gümrük Beyanı: Bir gümrük rejimine tabi tutulmak istenen eşya, bu rejime uygun şekilde yetkili gümrük idaresine beyan edilir. Beyan şu şekillerde olabilir:
a) Yazılı olarak,
b) Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla,
c) Sözlü olarak,
d) Eşya sahibinin bu eşyayı bir gümrük rejimine tabi tutma isteğini ifade ettiği herhangi bir tasarruf yoluyla,
GÜMRÜK REJİMLERİ
– Serbest dolaşıma giriş rejimi
-Transit Rejimi
-Gümrük Antrepo Rejimi
– Dahilde İşleme Rejimi
-Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi
-Geçici İthalat Rejimi
– Hariçte İşleme Rejimi
-İhracat Rejimi
Transit Rejimi: Eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması, transit rejimi hükümlerine tabidir. Transit rejimine tabi tutulan eşya Türkiye Gümrük Bölgesi içinde;
a) Yabancı bir ülkeden gelip yabancı bir ülkeye,
b) Yabancı bir ülkeden Türkiye’ye,
c) Türkiye’den yabancı bir ülkeye,
d) Bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınabilir.
BEYANIN KONTROLÜ VE MUAYENE
Kırmızı hat; eşyanın fiziki muayenesi ile birlikte belge kontrolünün de yapıldığı hattır.
Sarı hat; fiziki muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunun ve birbiriyle uygunluğunun kontrol edildiği hattır.
Yeşil hat; eşyanın belge kontrolüne veya fiziki muayeneye tabi tutulmadığı hattır.
Mavi hat; eşyanın veya buna ilişkin yazılı beyan ve ilgili belgelerin veya ticari belge ve verilerin sonradan kontrol edildiği hattır.
KARAYOLU TAŞITI ONAY BELGESİ
Yetkili Gümrük Müdürlüklerince uluslararası taşıma yapması uygun görülen firmalara kayıtlı taşıtlara, yapılış tarzı ve teçhizata ilişkin şartlara sahip olduğunun anlaşılması halinde 2 yıl geçerli olmak üzere 3 nüsha onay belgesi düzenlenir.
KAÇAKÇILIK
Özel kanunları gereğince, vergiden tamamen veya kısmen muaf olarak ithal olunan eşyayı ithal amacı dışında kullanmak, satmak veya bilerek satın almak kaçakçılıktır.
Kontrollü Teslimat: Kaçak eşyanın tespiti ve yakalanması, her türlü delilin toplanması ve bunların güvenli bir yere nakledilmesidir.
Kaçakçılığı önleme, izleme ve araştırmakla görevli olanlar (Kontrollü Teslimat İşlemini Yapanlar):
Mülkî amirler,
Gümrük Müsteşarlığı personeli,
Emniyet Genel Müdürlüğü,
Jandarma Genel Komutanlığı ve
Sahil Güvenlik Komutanlığı
Teşebbüs: Kaçakçılık suçu işlemek amacıyla gerekli hazırlıkların yapılmasına rağmen, failin (suçlunun) kendi isteği dışında alınan engelleyici önlemler nedeniyle suçun meydana gelmemesidir.
Teşekkül: Kaçakçılık yapmak amacıyla iki veya daha fazla kimsenin önceden anlaşarak birleşmesidir.
Kaçak eşya naklinde kullanılan araca el konulur. Bu araçlar, aracın kasko değeri kadar teminatın 30 gün içinde yatırılmasıyla geri alınabilir.
KAÇAKÇILIK FİİLLERİ VE CEZALARI (Nitelikli Haller)
• Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa göre, kaçakçılık suç veya kabahatlerine katılmış ancak suçun diğer faillerini ve eşyanın saklanmış olduğu yeri merciine haber veren, faillerin yakalanmasını veya kaçak eşyanın ele geçirilmesini sağlaması halinde kişi CEZALANDIRILMAZ.
• Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza iki kat artırılır.
• Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
• Bu Kanunda tanımlanan suçların, kaçakçılık fiillerini önlemek, izlemek, araştırmak ve soruşturmakla görevli kişiler tarafından veya meslek ve sanatın sağladığı kolaylıklardan yararlanmak suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
• Bu Kanunda tanımlanan suçların ve kabahatlerin, belgede sahtecilik yapılarak işlenmesi halinde, ayrıca bu suçtan dolayı da cezaya hükmolunur.
• Kaçakçılık fillerini önlemek, izlemek ve araştırmakla görevli olup da bu Kanunda tanımlanan suçların işlenmesine kasten göz yuman kişi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur.
• Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturan eşyanın, Devletin siyasî, iktisadî veya askerî güvenliğini bozacak ya da çevre veya toplum sağlığını tehdit edecek nitelikte olması halinde, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde, verilecek hapis cezası on yıldan az olamaz.
• Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa göre suç sayılan fiilleri işlemek amacıyla teşekkül oluşturanlar veya teşekkülü yönetenler hakkında uygulanacak ceza, iki yıldan altı yıla kadar ağır hapis cezası.
• Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
